અંગમર્દન - યોગની એક અદ્દભૂત પ્રક્રિયા

અંગમર્દન શબ્દનો અર્થ છે પોતાના હાથ-પગ કે શરીરના અંગો પર નિયંત્રણ મેળવવો. તમે આ દુનિયામાં જે પણ કામ કરવા ઈચ્છો છો, એ તમે કેટલી સારી રીતે કરશો, તે એ વાત પર નિર્ભર કરે છે કે તમારો તમારા અંગો પર કેટલો નિયંત્રણ છે.

સદ્દગુરુ: અંગમર્દન એ યોગની એક અનોખી પ્રક્રિયા છે જે આજકાલ લગભગ સંપૂર્ણ ખોવાઈ ગઈ છે. પરંપરાગત રીતે અંગમર્દન હંમેશાં શાસ્ત્રીય યોગમાં રહ્યું છે. તે આસન જેવું નથી, તે ખૂબ કઠોર અભ્યાસ છે જ્યાં તમને કોઈ સાધનની જરૂર નથી. તમે તમારા શરીરનો ઉપયોગ શારીરિક શક્તિ અને દૃઢતાના એક સંપૂર્ણપણે અલગ સ્તર માટે કરી શકો છો. અંગમર્દનમાં, તમે સ્નાયુઓની સુગમતા વધારવા માટે તમારા શારીરિક વજન અને શક્તિનો ઉપયોગ કરો છો. તે ફક્ત પચીસ મિનિટની પ્રક્રિયા છે, જે આપણે આજકાલ શીખવીએ છીએ. તે આરોગ્ય અને સુખાકારી પર ચમત્કારિક અસર કરે છે. તે એક અદભૂત પ્રક્રિયા છે અને તે પોતાનામાં જ સંપૂર્ણ છે. તમારે ફક્ત છ ભાગ્યા છ જેટલી જગ્યાની જરૂર છે, અને તમારું શરીર જ બધું છે. તેથી તમે જ્યાં પણ હોવ ત્યાં એને કરી શકો છો. તે અસરકારક રીતે શરીરને કોઈપણ વેટ ટ્રેનીંગની જેમ મજબૂત બનાવે છે અને શરીર પર કોઈ બિનજરૂરી ભાર નથી નાખતા.

તેનો ઉદ્દેશ પોતાને એવી પરિસ્થિતિમાં પહોંચાડવાનું છે જ્યાં તમારા શરીરની પદ્ધતિ સંપૂર્ણ રીતે કાર્યરત હોય છે કારણ કે માત્ર ત્યારે જ તમારી દ્રષ્ટિનું સ્તર ઉન્નત થઈ શકે છે. અધૂરા શરીર અથવા અધૂરા જીવનને સંપૂર્ણ સ્તરના અનુભવ પર લઈ જઇ શકાતું નથી.

જો તમે તેને ફક્ત કસરતના રીતે જોશો, તો અંગમર્દન ચોક્કસપણે પરીક્ષણમાં ઉત્તીર્ણ થશે. પરંતુ સ્નાયુઓને મજબૂત બનાવવું અને ચરબી ઘટાડવી એ માત્ર નાના ફાયદા છે. તમે જે પણ કરી રહ્યા છો, પછી ભલે તે અંગમર્દન હોય કે બીજું કંઇક, તે વિશેની સૌથી અગત્યની બાબત એ છે કે આપણે ઉર્જા પ્રણાલીને એક નિશ્ચિત સ્તરે વધારવાનો પ્રયાસ કરીએ છીએ, જ્યાં તેની પ્રામાણિકતા રહે છે. તેનો ઉદ્દેશ પોતાને એવી પરિસ્થિતિમાં પહોંચાડવાનું છે જ્યાં તમારા શરીરની પદ્ધતિ સંપૂર્ણ રીતે કાર્યરત હોય છે કારણ કે માત્ર ત્યારે જ તમારી દ્રષ્ટિનું સ્તર ઉન્નત થઈ શકે છે. અધૂરા શરીર અથવા અધૂરા જીવનને સંપૂર્ણ સ્તરના અનુભવ પર લઈ જઇ શકાતું નથી.

'અંગમર્દન' શબ્દનો અર્થ કોઈના હાથ અને પગ અથવા શરીરના અવયવો પર નિયંત્રણ છે. તમે આ વિશ્વમાં જે કંઇ કરવા માંગો છો તે તમે કેટલું સારું કરો છો તેના પર આધાર રાખે છે કે તમને તમારા અંગો પર કેટલું નિયંત્રણ છે. હું કોઈ સ્પોર્ટ્સ ટીમમાં જોડાવાની અથવા આવી કોઈ વાત વિશે વાત કરી રહ્યો નથી. તમે તમારા ગુજરાન માટે જે કાર્ય કરો છો અને તમારી મુક્તિ માટે તમે જે કામ કરો છો તે કામ વચ્ચે તફાવત છે. જો તમે તમારી મુક્તિ માટે, અથવા તમારી આજુબાજુના દરેકની મુક્તિ માટે કંઈક કરવા માંગતા હોવ, તો તમારે તમારા અવયવો પર થોડો નિયંત્રણ રાખવો જ જોઇએ. હાથ અને પગના નિયંત્રણમાં રહેવાનો અર્થ એ નથી કે તમે ફિટ થઈ જશો અથવા તમે કોઈ પર્વત પર ચઢી શકો છો. તે પણ થઈ શકે છે પરંતુ મૂળભૂત રીતે તે શરીરની ઉર્જા રચનાને મજબૂત બનાવવાનું છે.

ઉદાહરણ તરીકે, જો કોઈ માણસ બાજુમાંથી પસાર થાય છે, તો તમે તેના ચાલવાની રીતથી સ્પષ્ટપણે જાણી શકો છો કે શું તેનું શરીર કસરતી છે કે નહીં. જો તમે કોઈ વ્યક્તિનો ચહેરો જોશો તો તમે જાણી શકશો કે તેનું મન સ્વસ્થ છે કે નહીં. એ જ રીતે, જો તમે કોઈને નજીકથી જોશો, તો તમે સ્પષ્ટ રીતે જાણી શકો છો કે વ્યક્તિની ઉર્જા જાગૃત છે કે નહીં. આ તેઓ શું કરી શકે છે અને શું કરી શકતા નથી, એ તેના દ્વારા નક્કી કરવામાં આવે છે. સંપૂર્ણ નિયંત્રણમાં રહેવાનો અર્થ એ છે કે તમે તમારી ઉર્જાને સક્રિય કરી શકો છો. જો તમે અહીં શાંતિથી બેસો, તો શરીર જાતે કામ કરશે, તમારે કોઈ કામ કરવાની જરૂર નથી.

જો કૃપા પોતે જ તમારા સુધી પહોંચવા માંગે, તો તમારી પાસે યોગ્ય શરીર હોવું આવશ્યક છે. જો તમારી પાસે યોગ્ય શરીર નથી અને તમારા પર ઘણી કૃપા વરસે, તો તમે તેને ઝેલી શકશો નહીં. ઘણા લોકો મોટા અનુભવો મેળવવા માંગે છે, પરંતુ તે તેમના શરીરને એવી રીતે ઢાળવા માટે તૈયાર નથી કે જેથી એ અનુભવોને સંભાળી શકવામાં સમર્થ હોય. યોગમાં, તમે કોઈપણ અનુભવ પછી દોડતા નથી, તમે ફક્ત તૈયારી કરો છો. જો તમે ફક્ત કહેવા માટે નહીં, પણ વાસ્તવમાં જો તમે આધ્યાત્મિક પ્રક્રિયા માટે ગંભીર છો, તો તમારો તમારા અંગો પર થોડો નિયંત્રણ હોવો જોઈએ.

Editor’s Note: ઇશા યોગ કેન્દ્રમાં 21 દિવસીય રહેણાંક હઠ યોગ કાર્યક્રમમાં 'અંગમર્દન' શીખવવામાં આવે છે. આ કાર્યક્રમ, પાંચ પ્રાચીન અને પ્રભાવશાળી કસરતો શીખવાની એક તક છે - ઉપયોગ, અંગમર્દન, સૂર્યક્રીયા, યોગાસન અને ભતશુદ્ધિ.

Find Hatha Yoga Program Near You